Văn hóa

LỄ HỘI ĐỐT ĐUỐC Ở TRUNG QUỐC

Bạn có biết, Lễ hội Đốt Đuốc là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo và lớn nhất của người dân tộc Di? Hãy cùng TIẾNG TRUNG THẦY HƯNG khám phá những câu chuyện văn hóa thú vị ẩn sau ánh đuốc lung linh ấy nhé!

1.Lễ hội Đốt Đuốc là gì?

Lễ hội Đốt Đuốc (火把节), hay còn được người Việt gọi là “Hội sao về”, trong tiếng Di Lương Sơn được gọi là “Du-ze” với nghĩa “Tế lửa”. Đây là ngày hội truyền thống quan trọng của nhiều dân tộc ở vùng Tây Nam Trung Quốc như Di, Bạch, Li-su, Na-xi, Ha-ni, La-hu… Lễ hội có bề dày lịch sử hơn nghìn năm, bắt đầu từ thời nhà Hán – Đường. Đến nay lễ hội vẫn được duy trì như một nét văn hóa đặc sắc không thể thiếu trong đời sống tinh thần của cộng đồng các dân tộc nơi đây.

Lễ hội thường diễn ra vào ngày 24 tháng 6 âm lịch hằng năm, lễ hội này kéo dài ba ngày, được ví như “Tết tình yêu phương Đông” theo cách gọi ví von của giới trẻ Trung Quốc hiện đại, bởi đây cũng là dịp trai gái gặp gỡ, hẹn hò và kết đôi.

2. Nguồn gốc của lễ hội Đốt Đuốc

Lễ hội đốt đuốc của người Di có lịch sử hàng ngàn năm, bắt nguồn từ nhiều truyền thuyết dân gian khác nhau của các dân tộc thiểu số. Một câu chuyện kể rằng xưa kia, một thiên thần tên Cử Lâu-la xuống trần thu thuế, nhưng bị ám sát. Để báo thù, hắn gieo rắc sâu bọ phá hoại mùa màng. Trước tình cảnh đó, vị thần Đại Lực đã hướng dẫn dân làng thắp đuốc thiêu rụi sâu bọ, bảo vệ cuộc sống yên bình. Với người Na-xi, lễ hội này nhằm tưởng nhớ một vị tướng trời đã hy sinh để mang lại vụ mùa bội thu, còn dân tộc Li-su thì đốt đuốc để xua đuổi khí độc, mãnh thú và mở đường đón Gia Cát Lượng tiến quân phương Nam.

Trải qua bao đời, lễ hội đốt đuốc không chỉ gắn với niềm tin tâm linh mà còn thể hiện ước nguyện về một cuộc sống no đủ, mùa màng tươi tốt và sự che chở của thần linh.

3. Lễ hội Đốt Đuốc có những hoạt động gì?

Trong ba ngày diễn ra lễ hội đốt đuốc, người Di tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi gắn liền với đời sống tinh thần của họ.

Ngày đầu tiên, mọi người làm lễ đón lửa, giết trâu bò, lợn, dê để cúng tế thần linh, rồi dùng đuốc soi khắp nhà, chuồng trại với mong ước xua đuổi sâu bọ, tà khí và đem lại mùa màng bội thu.

Sang ngày thứ hai, người dân tập trung trước đài tế lửa tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi. Các chàng trai thi cưỡi ngựa, đấu vật, đấu bò, đấu dê, bắn cung, hát múa mô phỏng truyền thuyết Đại Lực Thần, còn các cô gái diện trang phục đẹp, cầm ô múa hát theo hình tượng A-shi-ma. Nổi bật nhất là cuộc thi trai tài gái sắc – phần thi quan trọng và thu hút nhất lễ hội. Buổi tối, đôi trai gái tụ họp bên suối, dưới ánh đuốc và chiếc ô vàng, cùng đàn hát và hẹn hò

Đêm cuối cùng của lễ hội gọi là “Du-sha” trong tiếng Di, nghĩa là “Tiễn Thần Lửa”, cũng chính là đêm liên hoan đốt đuốc – cao trào của toàn lễ hội. Vì được tổ chức vào buổi tối nên mọi hoạt động đều chờ đến khi mặt trời lặn mới bắt đầu. Thời khắc thiêng liêng khi hàng ngàn ngọn đuốc được thắp lên, người dân cùng nhau múa hát quanh lửa, tạo thành những con “rồng lửa” trải dài qua núi đồi, kết thúc lễ hội trong ánh sáng rực rỡ và niềm hân hoan ngập tràn khắp bản làng.

4. Ý nghĩa của lễ hội Đốt Đuốc

Hội đốt đuốc không chỉ là một lễ hội truyền thống lớn của người Di, mà còn thể hiện mối gắn kết thiêng liêng giữa con người với thiên nhiên và vũ trụ. Trong quan niệm của họ, lửa là hiện thân của mặt trời, tượng trưng cho ánh sáng, sự sống và dũng khí vượt qua mọi khó khăn. Việc thắp lửa trong lễ hội vừa mang tính tín ngưỡng xua đuổi tà ma, dịch bệnh, sâu bọ phá hoại mùa màng, vừa thể hiện niềm mong ước về một năm no đủ, bình an và vạn vật sinh sôi nảy nở.

Hơn thế, Hội đốt đuốc còn là dịp để cộng đồng cùng tụ hội, thắt chặt tình đoàn kết, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và lưu giữ những giá trị văn hóa được truyền lại qua bao thế hệ. Ánh lửa bập bùng thắp sáng đêm hội cũng chính là ánh sáng của khát vọng, của tinh thần lạc quan và ý chí kiên cường mà người Di luôn gìn giữ trong cuộc sống thường nhật.