TẾT TRÙNG DƯƠNG LÀ GÌ? NGƯỜI TRUNG QUỐC THƯỜNG LÀM GÌ VÀO TẾT TRÙNG DƯƠNG?

Trong văn hóa Á Đông, mùa thu gắn liền với nhiều lễ hội, trong đó nổi bật là Tết Trùng Dương (重阳节). Không chỉ là ngày hội của thiên nhiên và mùa màng, Trùng Dương còn là biểu tượng của đạo hiếu, của sự trường thọ và của những giá trị tinh thần bền vững được lưu truyền qua hàng nghìn năm lịch sử Trung Hoa. Hãy cùng TIẾNG TRUNG THẦY HƯNG tìm hiểu về ngày tết Trùng Dương nhé!

1.Tết Trùng Dương của Trung Quốc là gì?

Tết Trùng Dương (重阳节 /Chóngyáng jié/), còn được gọi là Tết Trùng Cửu, là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời của Trung Quốc, được tổ chức vào mùng 9 tháng 9 âm lịch hàng năm.

Trong quan niệm văn hóa phương Đông, số 9 là con số dương (theo 《易经》 - Dịch Kinh),  tượng trưng cho sức sống mạnh mẽ và sự viên mãn. Khi hai số 9 lặp lại vào ngày mùng 9 tháng 9, được gọi là Trùng Cửu hay Trùng Dương, mang hàm ý về sự trường thọ, sức khỏe dồi dào và vạn sự cát tường.

Đặc biệt, từ thời hiện đại, ngày này còn được xem là Tết của người cao tuổi (敬老节 /Jìnglǎo jié/) – dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính, chúc thọ và quan tâm đến ông bà, cha mẹ.

Nguồn gốc 

Tết Trùng Dương bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ cúng thiên nhiên của cư dân nông nghiệp Trung Quốc. Ngày này bắt đầu từ thời cổ đại, trở nên phổ biến vào thời Tây Hán. Đến thời Đường, khi xã hội thịnh vượng, Tết Trùng Dương phát triển rực rỡ và chính thức trở thành một tiết lễ quan trọng.

Một truyền thuyết nổi tiếng kể rằng: vào thời Đông Hán, có người tên Hoàn Cảnh. Thầy của ông dự đoán dịch bệnh sẽ xảy ra vào ngày 9/9 và dặn ông đưa dân làng lên núi, uống rượu hoa cúc và ăn bánh để tránh tai ương. Quả nhiên cả làng thoát nạn. Từ đó, tục lệ này được lưu truyền và hình thành Tết Trùng Cửu.

Ý nghĩa Tết Trùng Dương

Tết Trùng Dương có hai ý nghĩa nổi bật:

• Chúc mừng mùa màng bội thu: Tháng 9 âm lịch là thời điểm mùa thu đẹp nhất, cây cỏ tươi tốt, thời tiết trong lành. Đây là dịp để cầu mong sự thịnh vượng, mùa màng dồi dào và sức khỏe trường thọ.
• Tôn kính người cao tuổi: Số “9” (jiǔ 九) đồng âm với “lâu dài” (jiǔ 久). Vì vậy, cửu cửu trùng dương mang ý nghĩa trường thọ và bền vững. Ngày này trở thành dịp con cháu chúc thọ, thể hiện lòng hiếu kính và sự biết ơn đối với ông bà, cha mẹ

2. Một số tên gọi khác của Tết Trùng Dương

• Lễ thờ cúng tổ tiên - 祭祖节/Jì zǔ jié/ : Gắn liền với phong tục tưởng nhớ tổ tiên, giống như tiết Thanh Minh hay Rằm tháng Bảy.
• Ngày lễ người cao tuổi - 敬老节/Jìnglǎo jié/ : Theo quan niệm hiện đại, mùng 9 tháng 9 âm lịch còn được gọi là Ngày Kính lão. Con số 9, đồng âm với từ "lâu dài" (cửu), mang ý nghĩa chúc sức khỏe, trường thọ và thể hiện sự tôn trọng đối với người cao tuổi.
• Lễ hội leo núi - 登高节/Dēnggāo jié/: Xuất phát từ tập tục dân gian lên núi để tránh tai ương, cầu sức khỏe.
• Tết Châu Du - 茱萸节/Zhūyú jié/: Trong ngày mùng 9 tháng 9 còn có tục cài cành châu du để trừ tà, vì vậy Trùng Dương còn được gọi là “Tết Châu Du”.

3. Người Trung Quốc làm gì vào Tết Trùng Dương?

Trong quá trình phát triển, Tết Trùng Cửu đã hòa quyện với nhiều phong tục dân gian, tạo nên những hoạt động văn hóa đặc sắc: 

Ngắm hoa cúc (赏菊 /Shǎng jú/) và uống rượu hoa cúc (饮菊花酒 /Yǐn júhuā jiǔ/)

Hoa cúc tượng trưng cho sự trường thọ và kiên cường, vì vậy Tết Trùng Dương còn được gọi là Tết Hoa Cúc. Người dân thường thưởng thức hoa và uống rượu hoa cúc để dưỡng sinh, cầu phúc và trừ tà.

Ăn bánh Trùng Dương (吃重阳糕 /Chī chóngyáng gāo/)

Bánh Trùng Dương có nhiều cách chế biến, mỗi vùng một kiểu. Xưa kia, cha mẹ thường đặt miếng bánh lên trán con để chúc con học hành, sự nghiệp thăng tiến. Có nơi làm bánh nhiều tầng, tượng trưng cho sự thăng hoa và may mắn.

 Hoạt động “phơi thu” (晒秋 /Shài qiū/)

Một số vùng miền Nam Trung Quốc vẫn duy trì tục phơi ngũ cốc, nông sản trên sân, mái hiên, tạo nên khung cảnh rực rỡ. Đây là nét đẹp văn hóa nông nghiệp, đồng thời trở thành điểm nhấn trong du lịch làng quê.

KẾT LUẬN: 

Từ những truyền thuyết xa xưa đến đời sống hiện đại, Tết Trùng Dương (重阳节) vẫn giữ nguyên giá trị văn hóa như loài hoa cúc kiên cường trong gió thu. Đây không chỉ là ngày lễ để ngắm hoa, uống rượu hay ăn bánh, mà quan trọng hơn, là dịp để mỗi người hướng về cội nguồn, tôn kính bậc sinh thành và trân trọng gia đình.Trong hành trình văn hóa lâu dài, Trùng Dương đã vượt khỏi biên giới Trung Hoa, để lại dấu ấn trong đời sống Á Đông và nhắc nhở con người về sự gắn kết giữa thiên nhiên, con người, đạo hiếu.