Tìm hiểu về chiếc đèn lồng trong văn hóa của người dân Trung Quốc

Đèn lồng là một vật dụng rất phổ biến trong đời sống của người Trung Quốc, thường dùng để thắp sáng, trang trí… Tuy nhiên, đèn lồng đồng thời cũng là  một biểu tượng rất linh thiêng trong các dịp lễ hội, đặc biệt là Lễ hội đèn lồng vào Tết Nguyên Tiêu hàng năm. Trong bài viết này, TIẾNG TRUNG THẦY HƯNG sẽ cùng bạn tìm hiểu thêm về những chiếc đèn lồng trong văn hóa của người Trung Quốc nhé!

Nguồn gốc của chiếc đèn lồng

Đèn lồng xuất hiện từ khoảng 1800 năm trước vào thời Tây Hán, chủ yếu được sử dụng để chiếu sáng và trang trí. Thời gian trôi qua, công nghệ sản xuất và hình dáng đèn lồng ngày càng phát triển và đổi mới. Vào thời Đường, nghề làm đèn lồng đạt đến đỉnh cao và trở thành một phần quan trọng của văn hóa xã hội lúc bấy giờ. Vào thời Tống, đèn lồng dần trở nên phổ biến đối với nhân dân và trở thành vật dụng quan trọng để người dân tổ chức các lễ hội cầu may. Trong thời Minh - Thanh, kỹ thuật sản xuất đèn lồng trở nên tinh xảo hơn và hình dáng của chiếc đèn lồng cũng trở nên đa dạng hơn, chẳng hạn như đèn lồng cung đình, đèn lồng vải, đèn lồng giấy và nhiều loại khác. 

Có nhiều loại hình ảnh trang trí trên đèn và được chia thành: họa tiết hình tượng, tranh phong cảnh, hoa và chim, hoa văn rồng phượng, cá và côn trùng. Ngoài ra, một loại lồng đèn khác là lồng đèn kéo quân với khả năng xoay tạo hình ảnh chuyển động.

Thiết kế truyền thống nhất là hình trái bí màu đỏ, đính tua vàng. Đôi khi là hình vuông. Các vật liệu được sử dụng để làm đèn lồng Trung Quốc cũng rất đa dạng. Thông thường, khung đèn được làm từ tre, gỗ, mây và sợi thép. Vải bọc được làm từ lụa hay giấy. Cách thức trang trí sẽ phù hợp tùy theo chất liệu như: thư pháp, sơn, thêu ren và họa tiết cắt giấy.

Ý nghĩa của chiếc đèn lồng

Ngoài việc được sử dụng để thắp sáng và tạo bầu không khí vui tươi của lễ hội vào ban đêm,  đèn lồng đều mang một giá trị nhất định trong đời sống tinh thần của người dân Trung Quốc.  

Theo những người làm đèn lồng lão luyện, đèn lồng được sử dụng tại đám cưới (đèn lồng cung đình) là biểu tượng sự vui vẻ, trong khi những chiếc đèn lồng nẹp tre màu trắng sẽ được sử dụng trong các tang lễ. Những chiếc lồng đèn ô (đèn lồng nêu tên gia đình) biểu thị cho gia đình đông con trai vì từ “đèn lồng” trong tiếng Trung phát âm giống với cụm từ “các thành viên nam trong gia đình”. Thời cổ đại, khi học kì mới bắt đầu vào tháng giêng hàng năm, cha mẹ sẽ chuẩn bị một chiếc đèn lồng cho con đem đến lớp, và thầy dạy sẽ là người thắp sáng những chiếc đèn này. Tục lệ này mang ý nghĩa tượng trưng cho một tương lai sáng trong năm tới.

Ngay từ thời Tống, trong Lễ hội đèn lồng, người ta thường viết những câu đố mới lạ, thú vị lên những chiếc đèn lồng đầy màu sắc với hoa, chim, côn trùng, cá và nhiều hình dạng khác nhau. những già trẻ gái trai tham gia lễ hội đều phải nghiền ngẫm, suy nghĩ để tìm ra câu trả lời chính xác. Những chiếc đèn lồng câu đố ngoài mang lại niềm vui, giải trí  mà còn cả tính giáo dục cho mọi người trong ngày lễ hội.

Lễ hội đèn lồng (灯笼节)

Có nhiều truyền thuyết về nguồn gốc của lễ hội Đèn lồng Trung Quốc, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là câu chuyện về Hán Minh Đế - một Phật tử mộ đạo. Theo ông, việc thắp sáng đèn lồng là truyền thống thể hiện lòng kính ngưỡng Phật. Để phổ biến Phật giáo, Hán Minh Đế ra lệnh rằng bên cạnh cung điện và đền thờ, tất cả thần dân của mình đều phải thắp đèn lồng vào đêm Rằm tháng Giêng. Dần dần, nghi lễ Phật giáo này đã trở thành một lễ hội phổ biến.

Từ bao đời nay, lễ hội đèn lồng luôn được biết đến là lễ hội truyền thống, một nét đẹp văn hóa đất nước Trung Hoa. Những chiếc đèn lồng lung linh đa màu sắc huyền ảo được treo khắp ngõ ngách chào đón lễ hội vào ngày 11/2 (ÂL) mỗi năm tạo nên bầu không khí náo nhiệt, tưng bừng. Người dân nơi đây luôn đặt niềm tin vào những chiếc đèn lồng sẽ giúp xua đuổi ma quỷ, mang đến sự bình yên và hạnh phúc cho khắp mọi nhà.

Kết Luận 

Tưởng chừng chỉ là một vật dụng thường ngày nhưng ẩn chứa bên trong chiếc đèn lồng lại là những giá trị tinh thần sâu sắc, thể hiện niềm tin và hy vọng của người dân Trung Quốc. Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về chiếc đèn lồng - một phần đời sống văn hóa Trung Hoa.